Grzegorz – dlaczego wielki? W poszukiwaniu korzeni i jedności Europy
(20.04.2012 – 30.03.2013)
Poprzez przygotowywaną w ramach „Roku ze św. Grzegorzem” ekspozycję chcemy zaproponować gościom i zwiedzającym refleksję nad pytaniem: Grzegorz – dlaczego wielki? W poszukiwaniu korzeni i jedności Europy. Zamiarem naszym jest pokazanie wybranych wątków, które składały się na wyjątkowość bohatera, a jednocześnie ukształtowały podwaliny kultury europejskiej. Grzegorz wysyłający rzymskich mnichów z misją do Anglii, Grzegorz piszący, objaśniający reguły modlitwy, dzielący się własnym doświadczeniem duchowym. Wreszcie, to właśnie od jego imienia nazwano sposób śpiewania liturgicznych tekstów, przez który przynieśli mnisi wysłani przez niego z misją do Anglii – czyli chorał gregoriański.
Prezentowane na wystawie eksponaty – zazwyczaj niedostępne dla zwiedzających – odpowiadają różnym aspektom inspirowanym postacią i działalnością Grzegorza: XVI-wieczny obraz wypożyczony ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, przedstawiający „Mszę św. Grzegorza”, gotycki krzyż (pacyfikał) i kielich wraz z pateną ufundowane przez opata tynieckiego Andrzeja Ożgę w 1480 roku, a przechowywany obecnie w skarbcu katedry w Tarnowie, ponadto rękopisy i druki (XV–XVII wiek), fragmenty które kiedyś znajdowały się w dawnej bibliotece opactwa w Tyńcu.
Gościnnie (w okresie maj – lipiec) będzie eksponowany XVI-wieczny rękopiśmienny graduał z dawnej Kartuzji w Gidlach, obecnie znajdujący się w zbiorach Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie.
Ponadto nasza ekspozycja ubogacona będzie specjalnie przygotowaną multimedialną prezentacją ukazującą tradycję i piękno chorału gregoriańskiego.
Poprzez takie zestawienie eksponatów oraz nowoczesnego przekazu chcemy zaprosić naszych odwiedzających do podziwiania piękna dzieł sztuki i pogłębienia wiedzy o życiu i epoce św. Grzegorza, czyli o okresie, kiedy kształtowała się kultura i społeczeństwo Europy, a wreszcie do podjęcia własnych refleksji nad aktualnością Grzegorzowego przesłania dziś.
Predella: „Msza św. Grzegorza”, W. Marcinkowski, starszy kustosz w Dziale Polskiego Malarstwa i Rzeźby do roku 1764 MNK. Przeczytaj więcej.
Scenariusz i opracowanie: br. Michał Tomasz Gronowski OSB
Współpraca:
Marta Sztwiertnia
Br. Borys Kotowski OSB
Br. Wojciech Wójtowicz OSB
Wyrazy podziękowania składamy instytucjom, które wypożyczyły swoje eksponaty:
Muzeum Narodowemu w Krakowie
Katedrze Tarnowskiej
Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie
Opactwu Benedyktynek w Staniątkach